Tìm hiểu về Ngũ Phương Phật

Ngũ Phương Phật chính được nằm ở năm vị Phật: Phật Tỳ Lô Giá Na, Phật A Di Đà, Phật Bất Không Thành Tựu, Phật A Súc Bệ, Phật Bảo Sanh. Mỗi Ngài là đại diện cho năm tính cách, năm khía cạnh ứng với năm loại trí tuệ của con người. Ứng với mỗi vị Phật sẽ có một con đường để đi tới cảnh giới Niết Bàn, tạo thành chứng quả Bồ Đề. Nếu hữu duyên và nguyện lực thì khi chúng ta mong muốn nương theo Pháp tu hành của vị Phật nào ắt sẽ được vãng sanh về thế giới đó.

Ngũ Phương Phật là gì?

Ngũ Phương Phật còn có tên gọi khác là Ngũ Thiền Định Phật, Ngũ Trí Như Lai, Ngũ Trí Phật hay còn gọi là Ngũ Phật. Ngũ Phật là tên gọi để chỉ năm vị chư Phật trong phái Mật Tông, lấy Đại Nhật Như Lai tức Phật Thích Ca Mâu Ni làm tôn chủ và có sự phân biệt Ngũ Phật giới Thai Tạng và Ngũ Phật giới Kim Cương.

Ngũ Phật là đại diện cho 5 tính cách của con người và cũng chỉ ra năm khía cạnh của thực tại khi được tịnh hóa, là biến những chuyển biến cảm xúc, biểu hiện tiêu cực thành những phẩm hạnh, đức tính tích cực, hạnh lành. Ngũ Phật là năm bộ giác ngộ là thực tại đã hoàn thiện bởi sáu căn, sáu thức, sáu trần, năm uẩn cùng năm đại. Năm vị Phật cũng tương ứng với năm loại trí tuệ lần lượt là: đại viên cảnh trí, bình đẳng tính trí, diệu quan sát trí và thành sở tác trí.

Ngũ Phương Phật gồm những ai?

Ngũ Phương Phật còn được các Phật tử tôn kính gọi là Ngũ Thiền Định Phật, Ngũ Trí Như Lai, Ngũ Trí Phật hay là Ngũ Phật. Đây là tên gọi dùng để chỉ cho năm vị chư Phật trong Mật Tông Phái, lấy Đại Đức Nhật Như Lai hay còn được gọi là Phật Thích Ca Mâu Ni làm tôn chủ. Ngũ Phật giới Kim Cương là Phật Tỳ Lô Giá Na, Phật A Di Đà (Amitabha), Bất Không Thành Tựu Như Lai, A Súc Bệ Như Lai, Bảo Sanh Như Lai.

Các Ngài có thể hiểu như sau: về Phật Tỳ Lô Giá Na hay Tỳ Lư Xá Na Phật còn gọi là Đại Nhật Như Lai, Ngài là pháp thân của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni. Theo Mạn Đà La Ni của Mật Giáo, Đại Nhật Như Lai là đại diện của ánh sáng trí tuệ, có khả năng soi chiếu và diệt trừ bóng tối vô mình.

Ngài ở vị trí chính trung tâm trong Ngũ Phương Phật. Còn theo Kim Cương Giới Mạn Đà La thì Đại Nhật Như Lai là biểu tượng của thức uẩn của ngũ uẩn. Quan niệm của Phật giáo Đại Thừa, đức Phật Thích Ca Mâu Ni có ba thân ứng hiện lần lượt là pháp thân, báo thân và hóa thân.

Ngài có ba thân do Ngài được biết đến là vị Phật trong lịch sử của phật giáo, đã đản sanh và nhập diệt ở thế giới của chúng ta hôm nay. Phần thân Ngài xuất hiện ở thế giới chúng ta là hóa thân của Ngài. Còn thân mà Ngài đã chứng ngộ được gọi là pháp thân gọi là Đại Nhật Như Lai. 

Trong đàn tràng Ngũ Phương Phật thì Đức Phật Tỳ Lô Giá Na hay Đại Nhật Như Lai ở vị trí trung tâm, thân Ngài tỏa ra các tia sáng màu trắng, tay kết ấn Chuyển Pháp Luân. Ngài có thể hóa độ toàn bộ vô minh ảo tưởng và dìu dắt chúng sinh nhập tri kiến thanh tịnh.

Ngài còn là đại biểu cho Pháp giới thể tính trí trong Phật bộ. Trong bộ tôn tượng Ngũ Phương Phật thì Đức Phật được thể hiện thật đẹp trên bảo tòa được tám sư tử nâng đỡ, trong tư thế kim cương. Ngài là hiện thân của trí tuệ trong tâm chúng ta và là nền tảng thanh tịnh của các căn, trần, thức. 

Tiếp theo mời các phật tử đến với A Súc Bệ Như Lai hay còn gọi là Phật Bất Động vị Phật được mọi người tôn thờ trong Kim Cang thừa và tôn thờ trong phái Đại thừa. Theo như kinh A Súc Độ được hiểu là Tịnh độ của Ngài là Diệu Hỷ quốc ở phía Đông của thế giới đạo phật Ta Bà. Khi Ngài còn là bậc Bồ tát đã phát nguyện với đức Phật Đại Mục rằng sẽ không nổi tâm sân hận với nhân loại và những con côn trùng nhỏ bé. Do vậy, Ngài được Đức Phật thọ ký và gọi là A Súc tức là không có sân hận, không có lòng hận thù.

>>Xem thêm: Các mẫu tượng Phật Thích Ca

Ý nghĩa của Ngũ Phương Phật

Ngũ Phương Phật là năm vị Đức Phật tượng trưng cho năm phương: Đông – Tây – Nam – Bắc và Trung Tâm, là đại diện của năm bộ gồm có: Nghiệp Bộ, Bảo Bộ, Liên Hoa Bộ , Kim Cang Bộ, và Phật Bộ, tượng trưng cho năm màu sắc: Xanh, Đỏ, Đen, Vàng, Trắng, đồng đại diện cho năm uẩn là: hình sắc thể chất hay chính là thân thô lậu được hiểu là thân máu - thịt - xương – da -  ngũ quan cùng với khí huyết.

Trong đó: Thọ uẩn là các cảm xúc vui, buồn và không vui cũng không buồn. Tưởng uẩn là sự tưởng tượng hay tư duy về hình dáng của sự vật sau sự tiếp xúc với căn đối với trần. Còn Hành uẩn chính là dòng chảy tương tục sinh diệt vi tế trong tâm và Thức uẩn là trạng thái tâm thức, nhận thức và phân biệt đối với cảnh.

Theo quan niệm của Phật giáo thì tất cả những si mê, muộn phiền của con người được chia thành năm loại còn được gọi là Ngũ độc gồm có: vô minh, tham ái, đố kỵ, sân giận, kiêu ngạo. Đạo Phật tâm niệm rằng những điều khiến chúng ta phải chìm đắm trong những khổ đau luân hồi, khiến con người ta chưa thể đạt được giác ngộ. 

Mặc dù vậy giáo pháp Đức Phật đã khẳng định với niềm tin rất chắc chắn khi tâm của con người có khả năng chuyển biến những cảm xúc, tình cảm và xuất phát từ cả những biểu hiện tiêu cực thành những đức tính và phẩm hạnh tích cực.

Ngũ Phương Phật hay chính là năm bộ giác ngộ chỉ cho năm khía cạnh của thực tại khi đã tịnh hóa các xúc tình tiêu cực. Trong mối tương quan chuyển hóa từ thân tâm của chúng sinh thành thân tâm của Phật, là những thực tại hoàn thiện đã tịnh hóa hoàn toàn của năm uẩn, năm đại, sáu căn và sáu thức cùng với sáu trần.

>>>Xem thêm: Tìm hiểu về Phật Tổ Như Lai