Phật giáo Đại thừa là gì? Nguồn gốc? Thờ Ai

Kết quả 4.8/5 (8 đánh giá)

Quý vị Phật tử có lẽ đã rất quen thuộc với khái niệm Phật giáo Đại thừa và Phật giáo Tiểu thừa. Hẳn là quý vị đã được nghe nhắc đến nhiều trong các bài giảng. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu được bản chất của hai trường phái này. Phật giáo Đại thừa là gì? Giữa Đại thừa và Tiểu thừa có khác biệt gì không? Tất cả đáp án sẽ được Buddhist Art trả lời thông qua bài viết dưới đây.

Phật giáo Đại thừa là gì?

Phật giáo Đại thừa có phiên âm Hán Việt là Ma-ha-diễn-na. Dịch nghĩa ra chính là con đường cứu vớt lớn” hay “cỗ xe lớn”. Đây là một trong hai trường phái lớn của đạo Phật, truyền bá phổ biến ở các nước như Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam, Hàn Quốc và Triều Tiên.

phat-giao-dai-thua-1 

Đây được xem là giáo phái cách tân của Phật giáo Nguyên thủy. Trong một số tài liệu ngày nay, Phật giáo Đại thừa còn có những danh xưng khác như Phật giáo Bắc tông, Phật giáo Bắc truyền hay Phật giáo Phát triển.

Nguồn gốc của Phật giáo Đại thừa

Khoảng 100 năm (có những nơi lại ghi là 200 năm) sau khi Đức Phật nhập diệt, giáo đoàn Phật giáo đã tranh cãi với nhau về năm điều mới (có nơi ghi là 10 điều) để quyết định rằng có nên áp dụng những điều mới này hay không. Có một nhóm Tỳ kheo, đa số là những vị lớn tuổi, họ không chấp nhận những điều ấy. Nhóm còn lại thì gồm nhiều Tỳ kheo trẻ hơn cũng như nhiều cư sĩ thì lại chấp những nhiều điều mới đó. 

Từ đó, giáo đoàn Phật giáo bị chia thành hai bộ phái chính là phái Thượng tọa bộ - Theravada là của những tỳ kheo bảo thủ và phái Đại chúng bộ - Mahasanghika là của những tỳ kheo lựa chọn hướng cách tân.

phat-giao-dai-thua-3 

Đại chúng bộ về sau đã phát triển rộng rãi. Tư tưởng Đại thừa cũng dẫn được hình thành. Bắt đầu có ưu thế và Phật giáo cũng mang theo một sắc thái mới. Và khởi xuất từ hơn 100 năm trước hoặc xuất hiện sau Tây lịch được gọi là Phật giáo Đại thừa (Mahayana). Tuy tách ra nhưng cả 2 phái đều không rời tôn chỉ của Đức Phật.

Phật giáo Đại thừa thờ ai?

Phật giáo Đại Thừa được xem là tôn giáo có sự cải cách so với Phật giáo Nguyên Thủy. Phật giáo Đại Thừa đã chỉ ra được rằng những người theo đạo Phật không chỉ giải thoát được cho bản thân mà có thể giúp cho rất nhiều người được giải thoát. Phật giáo Đại Thừa (Phật giáo Bắc Tông) chủ trương rằng mọi người đều có thể đến được Niết Bàn thông qua sự cố gắng của chính mình.

Trường phái này không chỉ thừa nhận Đức Thích Ca là Phật mà còn thừa nhận rất nhiều vị phật khác như là Phật A Di Đà, Phật Di Lặc. Bên cạnh đó là thừa nhận nhiều người có thể thành Bồ Tát như Quan Thế Âm Bồ Tát, Địa Tạng Vương Bồ Tát, Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát, Phổ Hiền Bồ Tát…

phat-giao-dai-thua-5 

Do đó để trả lời câu hỏi “Phật giáo Đại Thừa thờ ai?” thì đáp án chính là thờ nhiều Phật và Bồ Tát.

=> Xem thêm: Cơ sở tạc tượng Phật uy tín TPHCM

Phân biệt Phật giáo Đại thừa và Tiểu thừa

Mặc dù phân biệt thành hai giáo phái nhưng hai giáo phái này vẫn có nhiều điểm giống nhau. Dễ nhận ra nhất chính là cùng bắt nguồn từ Đức Phật, cùng tôn kính Đức Phật Thích Ca Mâu Ni.

Phật giáo Đại thừa

Phái Đại thừa (Mahayana) nghĩa là “con đường cứu vớt lớn”, “cỗ xe lớn”, phái này được gọi là tôn giáo cải cách. Phật giáo Đại thừa được truyền bá ra nhiều nước trên thế giới, đặc biệt là các nước châu Á. Từ Ấn Độ truyền sang Tây Tạng rồi tiến vào Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên cũng như Việt Nam... 

  • Giáo lý Đại thừa mang nhiều điểm mới so với đạo Phật nguyên thủy. Họ quan niệm rằng không chỉ những người xuất gia tu hành mà cả những người Phật tử cũng sẽ được cứu vớt. Do đó, người theo Phật giáo Đại thừa không chỉ có thể giải thoát, giác ngộ chính mình mà còn có thể giúp nhiều người cùng được giải thoát, giác ngộ.
  • Phái Đại thừa không chỉ thừa nhận Đức Phật Thích Ca mà còn thừa nhận rất nhiều vị Phật khác như Phật A Di Đà, Phật A Di Lặc,... Tông phái này cho rằng ai cũng có thể trở thành Phật. Thực tế cho thấy đã có rất nhiều người trở thành Phật như Văn Thù Bồ Tát, Quan Âm Bồ Tát, Phổ Hiền Bồ Tát…
  • Họ quan niệm rằng sinh tử luân hồi và Niết Bàn chính là hai phạm trù giống nhau. Niết Bàn là nơi cực lạc, là thế giới của chư Phật. Muốn đạt được Niết bàn chỉ cần tiêu trừ Vô minh, nhận thức được thực tướng của các hiện tượng sự vật.
  • Phái Đại thừa không quá chú trọng đến việc xuất gia, cư sĩ tu tập tại nhà cũng có thể đạt đến Niết Bàn. Chỉ cần cố gắng cũng như ước nguyện nỗ lực giải thoát cho nhiều người thì sẽ sớm đến được Niết Bàn.
  • Kinh sách của Phật giáo Đại thừa được viết bằng Phạn ngữ Sanskrit. Đây là ngôn ngữ và chữ viết của giới quý tộc, trí thức ở miền Bắc Ấn Độ cổ đại.
  • Giới tăng lữ của Đại thừa sẽ bao gồm cả Sa di, Tỳ kheo (nam tu sĩ) và Sa di ni, Tỳ kheo ni (nữ tu sĩ).

phat-giao-dai-thua-2 

Phật giáo Tiểu thừa

Phái Tiểu thừa (Hyayana) có nghĩa là “con đường cứu vớt nhỏ” hoặc “cỗ xe nhỏ”. Phái này được truyền bá ra nhiều nơi, từ Sri Lanka cho đến Myanmar, Thái Lan, Lào, Campuchia lẫn Việt Nam…

  • Phái Tiểu Thừa cho rằng Đức Phật Thích Ca là Phật duy nhất.
  • Chỉ có những người xuất gia tu hành thì mới được cứu vớt. Họ cho rằng người tu hành theo Tiểu thừa chỉ có thể tự giải thoát cho bản thân mà không thể giải thoát cho người khác.
  • Tiểu thừa quan niệm rằng sinh tử luân hồi và Niết Bàn chính là hai phạm trù hoàn toàn khác nhau. Chỉ khi nào con người thoát ra khỏi vòng sinh tử luân hồi thì mới có thể lên được Niết Bàn. Và Niết Bàn chính là cõi hư vô, là nơi dành cho những người đã giác ngộ. Nơi đó sẽ không còn khổ não. Muốn đạt tới được Niết Bàn thì con người phải chấp nhận từ bỏ cuộc sống thế tục và chọn sống một cuộc sống tôn giáo.
  • Bảo vệ sự tuân thủ nghiêm ngặt của các giáo quy cũng như bám sát các giáo điều của đạo Phật nguyên thủy.
  • Phái Tiểu Thừa rất chú trọng sự xuất gia, xa lánh thế gian. Do đó, Tiểu thừa quan niệm phải sống cuộc đời của kẻ tu hành thì mới được cứu vớt. Đối với Tiểu thừa cuộc sống tại gia thì không thể nào đem đến sự giải thoát.
  • Kinh sách của Phật giáo Tiểu thừa được viết bằng Phạn ngữ Pali. Đây là ngôn ngữ và chữ viết của giới bình dân ở miền Nam Ấn Độ.
  • Giới tăng lữ của Tiểu thừa chỉ bao gồm cả Sa di và Tỳ kheo

Theo các môn đồ của phái Tiểu thừa thì phái này chính là đại diện cho học thuyết thuần khiết cũng như là khởi thủy như những gì mà Đức Phật đã thuyết giảng. Những quan niệm của nó chủ yếu sẽ dựa vào những kinh có ghi lại lời dạy của Phật tổ cũng như những quy tắc kỷ luật tu hành dựa vào Luật tạng.

=> Tham khảo: 101 Mẫu tượng Phật đẹp

Các tông phái trong Phật giáo Đại thừa

Phật giáo Đại Thừa từ xưa đến nay đã truyền bá qua nhiều đất nước, đặc biệt là ở các nước Châu Á: Từ Ấn Độ sang Tây Tạng, Trung Quốc rồi đến Nhật Bản, Việt Nam. Do đó, không quá khó hiểu khi Phật giáo Đại thừa được chia ra nhiều tông phái. Cụ thể như sau:

Tịnh độ tông

Pháp môn này chính là quyền khai của Phật giáo. Được tạo ra để tu học nhằm tái sinh ở cõi Tây Phương Cực Lạc của Đức A Di Đà. Tịnh độ tông là đức tin ở Phật cũng như sức mạnh của Ngài. Do đó, Tịnh độ tông chủ yếu sẽ niệm danh hiệu Phật A Di Đà và Quán Tưởng Cực Lạc. Tịnh độ tông có 3 bộ kinh quan trọng lần lượt là Vô lượng thọ kinh, A Di Đà kinh và Quán lượng thọ kinh.

Thông thường các tu sĩ tu Tịnh độ tông sẽ đặt ra cho bản thân một con số cụ thể, phải niệm bao nhiêu lần. Mục đích niệm danh hiệu Phật chính là để chế ngự tâm. Họ cho rằng quán niệm sẽ giúp bản thân nhìn được Đức Phật A Di Đà và 2 vị Bồ Tát Quán Thế Âm và Đại Thế Chí.

phat-giao-dai-thua-4 

Thiền tông

Thiền tông hay còn được gọi là Phật Tâm Tông. Pháp môn này được khai sinh từ một tông phái Phật giáo Đại Thừa được truyền bá từ Ấn Độ sang Trung Quốc. Tuy nhiên, những thiền sư trong tông phái này coi sự tách biệt tông phái không thuộc Đại Thừa hay Tiểu Thừa.

Họ cho rằng, mục đích của thiền sư chính là liễu ngộ Phật tính, nhìn rõ tâm mình, dứt ly khỏi sinh tử luân hồi, sống với một cái tâm tịnh. Thiền tông không phế bỏ kinh sách nhưng lại không khuyên chấp vào kinh sách. Bởi họ cho rằng kinh sách chỉ là phương tiện chứ không phải là mục đích.

Thiên thai tông

Tông phái này cũng đến từ Trung Quốc. Giáo pháp được lấy trên kinh Diệu Pháp Liên Hoa. Do đó pháp tông này cũng có tên gọi khác là Pháp Hoa Tông. Pháp môn này cho rằng mọi hiện tượng sự vật đều dựa vào nhau và bản chất của chúng là tính không. Mọi hiện tượng chính là biểu hiện của một thể tuyệt đối chính là Chân Như.

Quan điểm này thể hiện cho tính toàn thể lẫn xuyên suốt của sự vật. Cái toàn thể và cái riêng lẻ chính là một, chúng đan lồng vào nhau, cái này chứa cái kia. Thiên thai tông tu tập theo phương pháp thiền chỉ quán và chứa các yếu tố mật tộc như là Chân ngôn và Mạn đồ la.

Hoa nghiêm tông

Hoa nghiêm tông hay còn có tên gọi khác là Hiền thủ tông. Là một tông phái của Trung Quốc, lấy Đại Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh làm giáo lý căn bản. Hoa Nghiêm Tông chủ trương rằng vạn vật đều bình đẳng cũng như luôn tác động lẫn nhau. Vạn vật đều từ một nơi tạo thành, giáo pháp này chính là nhất thể.

Và các hiện tượng pháp giới cũng đều xuất hiện đồng thời. Pháp tông này cho rằng sự vật trên thế gian này sẽ gồm Tứ pháp giới và lục tướng. Với Hoa Nghiêm Tông, điều quan trọng nhất chính là phân biệt chân lý, dứt trừ điên đảo, giữ được tâm thanh tịnh chính là giải thoát.

Pháp tướng Tông

Pháp môn này được hình thành ở Ấn Độ. Lấy bộ Duy thức luận và Thành Duy Thức Luận làm giáo lý. Nhà sư Huyền Trang đã dịch hai bộ này sang tiếng Hán và phát triển mạnh mẽ ở Trung Quốc. Pháp tướng tông cho rằng vạn vật hiện tượng đều thể hiện của Thức mà có.

Do đó mà không hề có thực. Chỉ có thức là có thật và nó hàm chứa tất cả. Trong Phật giáo có 8 thức, bao gồm: Nhãn thức, Tỷ thức, Thiệt Thức, Nhĩ Thức, Mạt na Thức, ý thức, Thân Thức, A lại Gia Thức.

Tam luận tông

Cũng như tên, tông phái này được xuất phát từ ba bộ luận căn bản, bao gồm: Trung quán luận, Thập nhị môn luận và Bách luận. Tông chỉ của tông phái này đến từ sự phát triển của giáo lý trung đạo. Đây chính là cứu cánh của thiền định, giúp loại bỏ ý tưởng về có và không.

Bài viết trên đây chính là những kiến thức liên quan đến Phật giáo Đại thừa. Hy vọng quý Phật tử đã có câu trả lời cho bản thân mình. Với châm ngôn "Muốn tạc tượng Phật trong lòng phải có Phật", Trung tâm sáng tác mỹ thuật Phật giáo Buddhist Art tự hào là cơ sở điêu khắc mang nét văn hóa và linh hồn Việt.

Xem thêm bài viết hay

Bài viết liên quan

Top 100+ hình Phật đẹp nhất chất lượng cao Buddhist Art thiết kế

Top 100+ hình Phật đẹp nhất chất lượng cao Buddhist Art thiết kế

Dưới đây là top 100 hình Phật, ảnh Phật đẹp nhất với chất lượng cao có thể tải về làm hình nền, hình đại diện, hình video... mà Buddhist Art đã thiết kế khá tỷ mỷ muốn chia sẻ cho cộng đồng.

Dự án điêu khắc bộ phù điêu cuộc đời Đức Phật trên chất liệu gỗ

Dự án điêu khắc bộ phù điêu cuộc đời Đức Phật trên chất liệu gỗ

Công Ty TNHH Buddhist Art đã hoàn thành dự án điêu khắc bộ phù điêu cuộc đời Đức Phật trên đất sét. Và sẽ hoàn thành trên chất liệu composite, sau đó có thể chuyển sang các chất liệu phổ biến khác như đồng, đá, xi măng, gỗ....

Top 10 hình ảnh Phật Thích Ca Mâu Ni đẹp nhất

Top 10 hình ảnh Phật Thích Ca Mâu Ni đẹp nhất

Xin chào và rất cảm ơn bạn đã ghé thăm trang web của công ty TNHH Buddhist Art và cùng chiêm ngưỡng những hình ảnh đẹp về tượng Phật Thích Ca. Buddhist Art với kho hình nền Đức Phật Thích Ca đa dạng và được thực hiện tỉ mỉ, rất mong được sự đón nhận của quý Phật Tử, Sư Thầy, Sư Cô.

Đức Phật Thích Ca và Phật A Di Đà giống hay khác nhau?

Đức Phật Thích Ca và Phật A Di Đà giống hay khác nhau?

Phật Thích Ca và Phật A Di Đà giống hay khác nhau, có phải là cùng 1 vị Phật không? Làm sao để phân biệt được tượng Phật Thích Ca và tượng Phật A Di Đà để khỏi nhầm lẫn, phật a di đà có thật không? Hãy cùng BUDDHIST ART tìm hiểu nhé!

Tìm hiểu Đức Phật A Di Đà (Adida) là ai và sự tích về Ngài

Tìm hiểu Đức Phật A Di Đà (Adida) là ai và sự tích về Ngài

Đức Phật A Di Đà (Adida) hay còn được gọi là Amida là vị Phật xuất hiện trong Phật Giáo và được tôn kính, thờ Phụng phổ biến. Hãy cùng Buddhist Art tìm hiểu qua bài viết này nhé!

Cuộc đời Đức Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni

Cuộc đời Đức Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni

Đức Phật thích ca mâu ni là ai và tiểu sử cuộc đời của ngài như thế nào? tất cả điều này sẽ được chúng tôi làm rõ ngay trong bài viết này cho các bạn nhé